Blue Monday to określenie, które weszło do popularnego słownika. Jednak ile w tym prawdy, a ile mitu?
Czy za pomocą jednego wzoru matematycznego da się ustalić najbardziej depresyjny dzień w roku?
O co chodzi z Blue Monday?
Najbardziej depresyjny dzień w roku – tak właśnie w Polsce określa się „Blue Monday”, czyli smutny poniedziałek.
Teoria tego dnia zakłada, że właśnie w tym czasie zbiegają się najbardziej niekorzystne warunki dla samopoczucia psychicznego – ma na to wpływ między innymi pogoda, czy świadomość niedotrzymania postanowień noworocznych.
Kiedy jest najsmutniejszy dzień w roku?
Za Blue Monday uznaje się trzeci poniedziałek stycznia.
Blue Monday – prawda, czy mit?
Choć Blue Monday stało się popularnym pojęciem, wielu naukowców i ekspertów ds. zdrowia psychicznego podważa jego naukową wartość.
Twierdzą, że to określenie jest zbyt uproszczone i nie oddaje rzeczywistości wielu osób, które mogą zmagać się z depresją i innymi problemami emocjonalnymi przez cały rok.
Historia Blue Monday
W 2005 roku Cliff Arnal, walijski psycholog, opracował wzór na najbardziej depresyjny dzień w roku, który miał zastosować w celach marketingowych, w biurze podróży Sky Travel.
Czynniki uwzględnione w tym wzorze obejmowały między innymi warunki pogodowe, poziom zarobków, czas, jaki upłynął od Świąt Bożego Narodzenia, niski poziom motywacji i niespełnienie postanowień noworocznych.
Jednak ta pozornie nieszkodliwa taktyka marketingowa mająca na celu sprzedaż wakacji znacznie przekroczyła stawiane wobec niej oczekiwania.
Sam Cliff Arnal stwierdził, że Blue Monday stał się samospełniającą przepowiednią – to, że ludzie uznali ten jeden poniedziałek w roku za najtrudniejszy sprawiło, że takim zaczęli go odczuwać.
Z czasem autor teorii drastycznie zmienił nastawienie, przeprosił za swoją formułę, a nawet nazywa siebie aktywistą #StopBlueMonday, dostrzegając to, jakie szkody wyrządziła ta kwestia.
Szkodliwość Blue Monday
Formuła wyznaczająca Blue Monday pochodzi z równania, które „oblicza” arbitralne zmienne, których nie da się określić ilościowo.
Kwestii takich jak „poczucie konieczności podjęcia działań” czy „niedotrzymanie postanowień noworocznych” nie da się sprowadzić do liczb i umieścić w prostym równaniu.
Prawdziwa depresja kliniczna (w przeciwieństwie do zimowej chandry, czy chwilowego kryzysu) jest znacznie bardziej złożonym stanem, na który wpływa wiele czynników, przewlekłych i przejściowych, wewnętrznych i zewnętrznych.
Niemożliwe jest istnienie wiarygodnego zestawu czynników zewnętrznych powodujących depresję w całej populacji każdego roku o tej samej porze.
Wielu specjalistów przyznaje, że w ich opinii obecność Blue Monday w popularnych mediach szkodzi społecznemu rozumieniu psychologii.
Jest to także brak szacunku wobec osób cierpiących na prawdziwą depresję, sugerując, że jest ona tymczasowa, drobna i doświadczana przez wszystkich, a nie czymś, co może być chorobą przewlekłą i obezwładniającą.
Bezpłatny test online depresjiPodsumowanie
Krótsze dni i niskie temperatury w styczniu faktycznie mogą negatywnie wpływać na nastrój i prowadzić do sezonowych zaburzeń afektywnych (SAD) lub do zwykłej chandry – obniżenia nastroju niekwalifikowanego jako zaburzenie.
Nie tłumaczy to jednak wyznaczenia konkretnej daty Blue Monday, która miałaby być uniwersalnym dla wszystkich najsmutniejszym dniem roku.
Emocje i stany psychiczne są indywidualne, a czynniki wpływające na nasz nastrój różnią się w zależności od sytuacji życiowej i osobistych doświadczeń.
Niezależnie od tego, czy wierzysz w istnienie Blue Monday, czy uważasz to za marketingowy chwyt, warto dbać o swoje zdrowie psychiczne przez cały rok.
Jeśli czujesz się przygnębiony lub potrzebujesz wsparcia, zawsze warto skonsultować się z profesjonalistą ds. zdrowia psychicznego, który pomoże Ci znaleźć odpowiednie rozwiązania dla Twoich indywidualnych potrzeb emocjonalnych.
Warto również dbać o siebie na co dzień, zadbać o aktywność fizyczną, zdrową dietę i kontakty społeczne, które mogą pomóc w utrzymaniu dobrego nastroju przez cały rok.
Jeśli podejrzewasz u siebie depresję to zapoznaj się z poniższymi artykułami:
- Jak poradzić sobie z depresją
- Jak pomóc osobie z depresją
- Depresja lękowa
- Ukryta depresja
- Jak wyjść z depresji
- Depresja u mężczyzn
- Depresja nastolatków
- Depresja psychotyczna
- Depresja poporodowa
- Depresja maskowana
- Objawy depresji
- Test na lęki i nerwice
Źródła
- Stone, A. A., Hedges, S. M., Neale, J. M., & Satin, M. S. (1985). Prospective and cross-sectional mood reports offer no evidence of a” blue Monday” phenomenon. Journal of Personality and Social Psychology, 49(1), 129.
- Cohut, M. (n.d.). Why “blue Monday” is a myth. Medical News Today.
- Kuntz, L. (2021, January 18). The Myth of Blue Monday. Psychiatric Times. Retrieved October 5, 2023
